سرج
سرج در كمپرسورهاي سانتريفوژ زماني اتفاق م يافتد كه جريان گاز ورودي به كمپرسور كمتر از مقدار طراحي
شده باشد يا فشار خط خروجي بيش از حد مجاز. در اين حالت گاز قادر به خروج از كمپرسور نبوده و يا حتي
مسير آن برعكس مي گردد. در اين حالت كمپرسور دچار ارتعاشات شديدي مي شود. ارتعاشات ايجاد شده
ممكن است باعث ايجاد خسارات زيادي به ساختمان كمپرسور، سروصداي زياد، تلف شدن انرژي و كاهش
بازده كمپرسور شود.
دليل به وجود آمدن ارتعاشات اين است كه شفت كمپرسور از يك طرف در جهت دوران محرك چرخيده و
از طرف ديگر به علت افزايش نسبت تراكم از حد مجاز تحت نيرويي براي چرخش در خلاف جهت محرك
قرار دارد.
براي هر كمپرسور از جمله كمپرسورهاي سانتريفوژ يك منحني مشخصه، به صورت تابعي از نسبت تراكم
كمپرسور برحسب شدت جريان حجمي ورودي براي سرعت هاي مختلف وجود دارد. خط سرج به عنوان
پايي نترين محدودة عملياتي مشخص م يشود. اگر در شرايطي ميزان جريان گاز ورودي به كمپرسور كمتر از
ميزان آن روي خط سرج باشد، اين پديده اتفاق م يافتد.
مكان دقيق خط سرج را بر روي منحني مشخصه نم يتوان تعيين كرد، بنابراين خط كنترل سرج به جاي خط
سرج مشخص كنندة اين پديده م يباشد.
ارتعاشات ايجاد شده به علت اين ناپايداري معمولاً به راحتي شنيده م يشود و حتي با ايستادن در نزديكي
كمپرسور احساس مي شوند. ولي گاهي ناپايداري به حدي كم است كه بايستي از فاصله خيلي نزديك شنيده و
تشخيص داده شوند.